Nghệ thuật dạy trẻ biết thể hiện yêu thương

Mỗi đứa trẻ được sinh ra mang theo bao yêu thương và hy vọng của cha mẹ. Nhưng chính vì được nhận những yêu thương chăm sóc vô điều kiện ấy, nên đôi khi có nhiều trẻ coi đó là đương nhiên và không cần đáp trả. Vì vậy, ngay từ nhỏ, việc dạy cho con biết yêu thương quan tâm chia sẻ là việc rất quan trọng và dưới đây là một số gợi ý:

Lắng nghe cảm xúc của trẻ

Theo chuyên gia tâm lý Ngô Phạm Thị Thúy Trinh, Đơn vị tâm lý - Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TPHCM), điều quan trọng là cha mẹ cần nhận biết cảm xúc của trẻ. Những từ ngữ diễn tả cảm xúc như: Tức giận, sợ hãi, buồn bã, vui vẻ là cần thiết để trẻ nhận biết, học cách gọi tên cảm xúc.

“Cảm xúc không nhất thiết phải được xác định là tốt hay xấu, mà là một phản ứng sinh học đối với một sự kiện bên ngoài mà đứa trẻ trải qua. Do đó, cảm xúc là tín hiệu cần thiết cho các chuyên gia chăm sóc trẻ em để xem xét tình trạng của trẻ mà không phán xét. Lắng nghe cảm xúc của trẻ bằng sự ân cần sẽ mang lại hạnh phúc tuyệt vời cho đứa trẻ vì trẻ cảm thấy mình được công nhận”, bà Thúy Trinh chia sẻ.

Thái độ phù hợp của người lớn với trẻ em là: Nói về cảm xúc của trẻ (ví dụ: Con buồn, con sợ…) để hiểu cảm xúc, xoa dịu con bằng một giọng điệu ấm áp, thái độ thấu hiểu và trìu mến. Khi trẻ cảm thấy an toàn và tự tin, cơ thể chúng sẽ tiết ra oxytocin - hormone của sự thoải mái và hạnh phúc.

“Để hỗ trợ phát triển năng lực cảm xúc của trẻ, các chuyên gia khuyến khích bắt chước những biểu hiện cảm xúc khác nhau. Búp bê, con rối, trò chơi bài và bất kỳ phương tiện mô tả cảm xúc và biểu cảm nào cũng đều có thể được sử dụng làm công cụ giao tiếp và đối thoại tuyệt vời. Bắt chước những cảm xúc này để giúp dạy trẻ cách xác định từng cảm xúc. Giúp trẻ dễ dàng xây dựng các mối quan hệ tích cực và lành mạnh. Chúng ta có thể học để hạnh phúc”, chuyên gia gợi ý.

Làm gương cho con

Môi trường gia đình cực kì quan trọng đối với sự phát triển của trẻ nhỏ. Ngay từ khi các em chưa được đến trường, việc giáo dục hoàn toàn phụ thuộc vào gia đình và cha mẹ là tấm gương để trẻ học tập. Vì vậy, hãy thể hiện sự yêu thương, quý mến mọi người và giải thích rõ những điều đó để các em biết ý nghĩa của những hành động đó.

Trẻ em bắt chước rất nhanh, vì thế đôi khi chỉ 1 lần bạn lỡ làm chuyện gì đó không tốt nhưng vô tình đã gieo vào đầu các em suy nghĩ, cách nhìn nhận không mấy thiện cảm. Cha mẹ hãy là người đẹp nhất trong mắt các em mọi lúc mọi nơi bằng những hành động nhỏ nhất. Để các em thấu hiểu những hành động này, bạn phải giải thích ra để các cháu rõ. Tùy vào từng độ tuổi khác nhau mà có cách dạy cháu cho thích hợp. Tuy nhiên ở mọi giai đoạn, việc dạy con biết yêu thương luôn là điều cần thiết.

“Cầu nối” là những trò chơi

Phụ huynh cũng có thể khuyến khích trẻ làm một tấm thiệp cho người mà con yêu thương. Cha mẹ có thể hỏi xem trẻ muốn làm thiệp cho ai và nói về lý do tại sao con chọn người đó. Ví dụ: Người đó có tốt với con không? Con có thích dành thời gian với người đó không? Hãy nghĩ xem người đó khiến con cảm thấy thế nào và chúng ta có thể cố gắng thể hiện những phẩm chất đó với những người xung quanh mình như thế nào. Trẻ có thể làm một tấm thiệp và sắp xếp để gửi qua đường bưu điện hoặc trực tiếp.

Cách dạy trẻ biết yêu thương là việc tưởng dễ dàng nhưng không hề dễ chút nào. Trẻ nhỏ giống như tờ giấy trắng và bạn chính là những bản mẫu mà con sẽ “sao chép” vào trong quyển vở cuộc đời của mình. Dù khó khăn, nhưng bạn hãy cố gắng kiểm soát hành động, lời nói và thái độ của mình đối với mọi người để làm gương cho trẻ. Đó chính là bước cơ bản nhất trong cách dạy trẻ biết yêu thương bản thân và người khác.